معرفی رشته آموزش فیزیک دانشگاه شهید رجایی

معرفی رشته آموزش فیزیک:

رشته آموزش فیزیک یک از رشته های شاخه علوم ریاضی فیزیک در دانشگاه فرهنگیان است که از طریق کنکور سراسری ( نوبت اول) اقدام به جذب دانشجو به مدت 4 سال برای تربیت دبیران متعهد و متخصص جهت آموزش درس فیزیک در دوره متوسطه دوم آموزش و پرورش آماده کند.

معرفی کلی و مقدمه:

در دنیای امروز، دانش فیزیک نقش کلیدی در توسعه علمی و فناوری کشور ها داردو پلی است میان دنیای فیزیک و آموزش و جایگاه مهمی در نظام تعلیم و تربیت هر کشور دارد.این رشته با تمرکز بر یادگیری و آموزش فیزیک و ترکیبی از دانش فیزیکی و مهارت های آموزشی ، برای کسانی طراحی شده که به هر دو حوزه درک پدیده های طبیعی و قوانین فیزیکی و هم انتقال موثر موثر این مفاهیم به دیگران به ویژه دانش آموزان علاقه مندند. لذا دبیر فیزیک باید آموزش اصولی و مهارتی که طی دوران تحصیل کسب می کند مطالب پیچیده را به زبانی ساده به دانش آموزان یادداده و علاقه مندی و خلاقیت دانش آموزان را برانگیزد و آنها را در مسیر یادگیری فعال قرار دهد.

چه کسانی می توانند دبیر فیزیک شوند؟

در واقع میشه گفت راه های متفاوتی جهت دبیرفیزیک شدن وجود دارد:

1- از طریق کنکور سراسری (نوبت اول) است که تنها داوطلبین رشته ریاضی و فیزیک با کسب دیپلم البته با معدل بالا و ایجاد سابقه تحصیلی قوی می توانند شانس خود را در این مسیر  امتحان کرده و در صورت کسب درصد های خوب در کنکور فرهنگیان و مجاز شدن و دعوت به مصاحبه با انتخاب رشته اصولی شانس این را دارند که در رشته آموزش فیزیک دانشگاه فرهنگیان به مدت 4 سال به تحصیل بپردازند. این افراد در طول مدت تحصیل از مزیت هایی مانند حقوق ماهیانه، بیمه، معافیت سربازی و سابقه کار بهره مندند و بعد از طی دوران تحصیل و کسب مدرک لیسانس جهت تدریس درس فیزیک به آموزش و پرورش منطقه قبولی خود فرستاده می شوند.

2- کسانی که دارای مدرک کارشناسی و بالاتر مرتبط با آموزش فیزیک، مهندسی برق، مهندسی مکانیک و فیزیک محض و … البته ضمن تعیین و تکلیف وضعیت نظام وظیفه شان باید در آزمون استخدامی آموزش و پرورش شرکت کرده و درصورت قبولی یک دوره مهارت آموزی در مراکز تربیت معلم می گذرانند و جذب آموزش و پرورش می شوند.

3- هر فردی که از طریق رسمی استخدام آموزش و پرورش نشده باشد، می تواند بصورت حق التدریس در مدارس غیرانتفاعی، موسسات آموزشی و کلاس های خصوصی فیزیک تدریس کند.

برای معلمان حق التدریس سابقه کار در نظر گرفته شده ولی حقوق ماهیانه شان به نسبت معلمان رسمی بسیار کمتر بوده و مزیتی مانند رتبه بندی شامل آنها نخواند شد.

رشته در قاب دانشگاه:

رشته آموزش فیزیک یکی از بهترین و در عین حال سخت ترین رشته های آموزشی مهارتی دانشگاه فرهنگیان است. که هر ساله داوطلبان زیادی در کنکور سراسری خوهان ادامه تحصیل در این رشته دانشگاهی می باشند. دانش جویان این رشته در طول مدت تحصیل علاوه بر یادگیری دروس مهارتی مانند روانشناسی تربیتی، روش ها و فنون تدریس، اخلاق اسلامی و … همچنین باید به یادگیری دروس تخصصی مانند ترمودینامیک، مکانیک آماری، اپتیک و لیزر و آزمایشگاه های تخصصی این درس را طی نمایند.

متاسفانه دانشگاه های فرهنگیان از مراکز آزمایشگاهی ویژه ای که تمامی واحد های فیزیک را در بر بگیرد ندارند یا از امکانات ضعیفی برخوردارند، و اساتید و دانش جویان برای یاددهی آزمایش ها مجبورند به طور خلاصه طی چند جلسه آزمایش های آن واحد درس را در مکان های بیرون از پردیس های تربیت معلم انجام دهند.

مشکل دیگر نبود اساتید متخصص و گروه علمی قوی در این رشته هست ، متاسفانه بارها مشاهده شده که بسیاری از واحد های تخصصی این رشته را فقط یک استاد تدریس داشته و دانشجو در انتخاب واحدش گزینه ای دیگر برای انتخاب استادی دیگر ندارد.

 مورد دیگر اساتیدی که برای دروس تخصصی رشته آموزش فیزیک در نظر می گیرند سابقه معلم بودن در آموزش و پرورش نداشته و اصطلاحا از دانشگاه های دولتی و … می باشند و در تدریس شان این نکته را کمتر در نظر می گیرند که این مباحث علمی تخصصی فیزیک را برای معلمان آینده تدریس می کنند و بهتر است مطالب به صورت دقیق و جزیی و معلم وارد تدریس شوند .

هرچند همیشه اساتیدی هستند که ما آنها را الگوی معلمی خود قرار دادیم و بذر عشق معلمی را در دل های ما کاشته  و توصیه تاکید داشتند که در دوران معلمی و تدریس تان با فرمول های فیزیک شعبده بازی نکنید و فیزیک را بصورت مفهومی و دانشی با ایجاد علاقه و  انگیزشی به آنها آموزش دهید.

غالب اساتید به لحاظ سطح سواد آکادمیک و تحصیلی دارای مدارج علمی بالایی بوده و بسیار مشوق و حامی دانشجو معلمان در طول دوره تحصیل می باشند و در ترم های بالاتر اساتید بزرگوار دانشجویان را به عنوان همکار خطاب قرار می دهند.

محیط خوابگاهی و رفاقت و دوستی با دانشجو معلمان در دانشگاه فرهنگیان ضمن آشنایی و تبادل فرهنگی موجب دوستی هایی پایدار مابین دانشجویان بستر کانون مباحثات علمی و درسی فیزیک ، بیان ایده های نو در زمینه تدریس فیزیک برای ارتقای کیفیت آموزشی ، و رشد سطح سواد علمی و فناوری دانشجویان با کسب نمره خوب در امتحانات و … می شود.

 سیلابس درسی در مقطع کارشناسی:

دانش جویان رشته آموزش فیزیک در مجوع 150 واحد درسی در مدت 8ترم طی می کنندکه

103واحد نظری، 30 واحد عملی ، 7 واحد کارگاهی ، 2 واحد پروژه ، 8 واحد کارورزی می باشد

واقعیت رشته آموزش فیزیک:

واحد های تخصصی این رشته جهت یادگیری دانشجویان بسیار سخت و مشکل بوده و باید در تمامی واحد های علم فیزیک نمره قبولی بالای 12 بگیرید، در این رشته با کمبود استاد تخصصی هر گرایش فیزیک و آزمایشگاه جامع و بروز داریم. دانشجویان این رشته به خوبی برای تدریس مطالب فیزیک کتب درسی متوسطه دوم آماده می شوند و با طی کردن دوره کارورزی تخصصی آماده ورود به مدارس می شوند.

ادامه تحصیل:

جهت ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد حتما باید رشته مرتبط با رشته خود یعنی فیزیک باشد در غیر اینصورت کارگزینی آموزش و پرورش مجوز ادامه تحصیل شما را در رشته مربوطه در دانشگاه های دولتی نخواهد داد.

گرایش های مرتبط با رشته فیزیک جهت ادامه تحصیل در دانشگاه های دولتی جهت ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد:

با ادامه تحصیل در کارشناسی ارشد رشته فیزیک می توانید از آموزش و پرورش انصراف داده و  جهت استخدام و آینده شغلی برای هیئت علمی در دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه های داخل و خارج کشور، در صنایع دفاعی و هسته ای  درخواست دهید و با خوش  شانسی استخدام شوید

همین طور با کسب مدرک کارشناسی ارشد می توانید به عنوان استاد فیزیک در دانشگاه به صورت حق التدریس کلاس درس گرفته و رزومه کاری برای خود جمع کنید و یا در تالیف مقالات علمی و نگارش پایان نامه به دانشجویان راهنمایی و مشاوره نمایید.

لازم به ذکر است  معلمان دارای تعهد خدمت جهت انصراف باید تعهد تحصیلی خود را خریداری کرده و هزینه های مربوط به آن را پرداخت نمایند.

مهاجرت:

برای مهاجرت به کشورهای اروپایی و استخدام در شرکت های اروپایی باید یک مدرک تحصیلی در آن کشور اروپایی داشته باشید یعنی باید فوق لیسانس یا دکتری خود را خارج از کشور بگیرید تا مدرک شما مورد تایید واقع شود.همچنین  گرفتن ویزای تحصیلی برای کشور مورد نظر که خود به تنهایی پروسه زمانبری است.

 مهاجرت برای معلمان دارای تعهد چالش و مشکل بزرگی است 1- تعهد تحصیلی 2- اخذ ویزای تحصیلی 3- زندگی در غربت که ریسکش برای خیلی ها واقعا نمی صرفه.

وضعیت فارغ التحصیل آموزش فیزیک در مدرسه:

متاسفانه به علت کاهش داوطلبان رشته ریاضی و فیزیک ، در بسیاری از مناطق آموزش و پرورش نیروی معلم مازاد در گروه فیزیک داریم که بسیاری از آنها در کنارتدریس درس فیزیک دروس دیگری مانند علوم تجربی متوسطه اول ، دفاعی، انسان و محیط زیست، کارگاه فناوری و … جهت تکمیل ساعات خود پرداخته و یا روی به مدیریت و معاونت در مدارس و حتی کار آزاد می آورند و از رشته تحصیلی و تخصصی خود و از هدفی که برایش زحمت کشیده و تربیت شده اند دور می شوند.

تعداد ساعت مورد نیاز آموزشی برای دبیران کمتر از 20 سال سابقه 24 ساعت در هفته و بالای 20 سال سابقه شامل تقلیل ساعت و به میزان 20 ساعت در هفته مجاب به تدریس می باشند .

وجود دبیران با سابقه و بازنشسته ای که هنوز با روابط حسنه با عوامل اداری و مدیران متوسطه دوم دارند ساعات تدریس فیزیک دبیرستان ها را دردست گرفته و میدان را برای نیروهای تازه نفس باز نمی کنند.

ارتباط و تعامل با مدیران مدارس بسیار مهمه و حتما قبل از گرفتن ابلاغ تدریس خود سعی کنید در مرداد ماه با مدیران مدارس ارتباط قوی گرفته و قول تدریس ساعات فیزیک را برای خود بگیرید.

در غیر اینصورت باتوجه به سابقه کم در مدرسه ای خواهید افتاد که علاوه بر تدریس درس غیر تخصصی مدام باید مدیریت نظم کلاس و سکوت دانش آموزان حین تدریس را کنترل و گوشزد کنید .

اصلا ناامید نشوید در آموزش و پرورش تدریس چمد کتاب در کنار درس تخصصی امری عادی است.

برای پر کردن ساعات موظفی اصلا عجله نکنید همیشه معلمان با سابقه تر از شما تا نهایت هفته های دوم مهر ماه بعلت گرفتن معاونت در مدارس یا انتقالی به شهر دیگر ساعات فیزیک خود را زمین می گذارند با پیگیری و ارتباطی که با سرگروه فیزیک شهرستان و کارشناس مسئول متوسطه دوم می گیرید ساعت تدریس آن دبیر را می توانید اخذ کنید و مدیران مدارس هم یکجورایی مجبورند که به شما نیروی جوان اعتماد کنند چون در غیر اینصورت برنامه هفتگی مدرسه شان بهم  می ریزد و نیروی جانشین به سختی گیر می آید.

بازار کار  و میزان حقوق و در آمد رشته فیزیک:

در ترم های آخر دانشگاه حتما جزوات تقویتی و کنکوری مختص خودتون رو تهیه و طبقه بندی کنید . علی رغم توصیه های اساتید دانشگاه فرهنگیان و آموزش و پرورش مبنی بر تدریس فقط کتاب درسی نه بصورت کنکوری، دانش آموز استرس کنکور و تست های سخت و سنگین فیزیک را پیش روی خود می بیند، بهتر است شمایی که تخصصی فیزیک خوانده اید در جهت رفع نیاز دانش آموز به جلسات کنکوری قدم بردارید و از روز اول به عنوان یک دبیر کاربلد و خبره در تدریس کتاب و سوالات کنکوری خودتون رو نشان بدید. تبلیغات فضای مجازی و همکاری با مدیران مدارس بسیار می تواند در معرفی شما برای کلاس های کنکوری کمک کند. همین طور با تمامی موسسات آموزشی و مشاوران مدارس جهت گرفتن کلاس فوق برنامه و کنکوری و تبلیغ کار خود ارتباط بگیرید.

با مدیران مدارس متوسطه دوم مطرح شهرخود صحبت کنید و ضمن ارائه جزوات و نمونه کارها و پیج کاری خود از مدیر بخواهید که در خصوص کلاس های تقویتی و کنکوری با هزینه کم ، بسیار می توانید به دانش آموزان کمک دهنده باشید و بخواهید این فرصت را در اختیارتان قرار دهد.

حقوق و دستمزد ماهیانه شما بستگی به سابقه کار، رتبه و طبقه شغلی تان دارد معلم تازه وارد بین 12 تا 15 میلیون در سال 1404 درآمد دارد،  ولی دستمزد هر جلسه کلاس تقویتی و کنکوری 80 – 90دقیقه ای درس فیزیک بصورت آزاد و خصوصی بین جلسه ای 200 تا800 هزار تومان و برای شهر های بزرگ و اساتید مطرح بیشتر نیز می باشد.

مورد دیگر تدریس بصورت آنلاین هست که بدون محدودیت جغرافیایی انجام میشه، ساخت فیلم، دوره آنلاین و ساخت محتوای آموزشی انجام دهید و کمک به درآمد زایی می کند.

 همین طور می توانید در پژوهش سرا های شهر خود فعالیت کرده و در زمینه های نجوم و لیزر و رباتیک برای دانش آموزان به ویژه در کلاس های تابستانه یا مسابقات علمی خدمات رسانی کنید.

مزایا و معایب رشته آموزش فیزیک:

دروس رشته فیزیک میزان سختی بالایی داشته و نیازمند درک و ضریب هوشی بالایی برای فهم آنها می باشد. دانشجویان هر روز باید مطالعه داشته مطالعه داشته تا این مطالب سخت و پیچیده را متوجه شوند و کار و رشته شان به نسبت دیگر رشته ها واقعا سخت می باشد.کلی کتاب و مطلب و فرمول و اثبات مسائل فیزیک باید فهمیده و حل بشوند. استفاده از کتاب های فیزیک مفهومی کمک شایانی به یادگیری مفاهیم فیزیکی می کند در این کتاب ها ریاضیات و فرمول ها جایی ندارند و برای آموزش بسیار مهم اند.

مزیت رشته آموزش فیزیک تدریس عالی و جذاب برای دانش آموزان است و جایی که دانش آموز روابط میان قوانین طبیعت را  به خوبی می فهمد و از یادگیری اش لذت برده و  از خلقت این دنیای منظم و شکر گزارر خالق آن می شود .

همچنین بازار داغ کلاس های تقویتی و کنکوری که تمامی دانش آموزان رشته های تجربی و ریاضی و فنی برای کسیب عملکرد بهتر در امتحانات نهایی و کلاس های کنکوری روی به استفاده از این کلاس ها می آورند.  

آموزش فیزیک برای کسانی مناسب است که عاشق شغل معلمی و تدریس و فهم روابط و قوانین حاکم بر نظام آفرینش و دنیای پیرامون دارند و میل سیری ناپذیری به یادگیری داشته و این قدرت را درخود ببینند که می توانند این دانش را به دیگران و دانش آموزان آموزش دهند و دانش آموزان را عاشقانه  در مکتب شان پای  درس و کتاب فیزیک بیاورند.

                  درس معلم ار بود زمزمه ی محبتی / جمعه به مکتب آورد طفل گریز پای را.

یادداشتی از یک معلم فیزیک:

به عنوان یک معلم در مرتبه اول رشته آموزش فیزیک را با عشق و علاقه انتخاب کنید بدون علاقه سمت هر چیزی بری باختی. توی دوران دانشجویی شوق مطالعه و یادگیری ات رو حفظ کن و زمانی هم که به عنوان معلم سر کلاس درس می روی این رو در نظر داشته باش که دانش آموزان روزانه باید حجم مطالب زیادی رو خصوصا توی رشته های تجربی و ریاضی یادبگیرند و این دانش آموزان رو از درس و مدرسه خسته و فراری می کنه ، برای دانش آموزانت بهترین لباست رو بپوش، بهترین عطرت رو بزن و شوق و  انگیزه خودت رو به کلاس و دانش آموزان تزریق کن . مطالب درسی رو به صورت ساده براشون توضیح بده و سعی کن به کتب های سال قبلشون (علوم متوسطه اول) مسلط باشی. و زیادی فرمول بازی براشون درنیار جای اینکارا توی کلاس کنکوره نه کلاس درس مدرسه. حتما چندتا آزمایش های کتاب رو در آزمایشگاه یا توی کلاس براشون انجام بده. ارتباط بین دنیای واقعی، مسایل کتاب و فرمول ها توی آزمایشه نشون بده که ما روزانه با این قوانین فیزیکی داریم زندگی میکنیم.

 در آخر با دانش آموزات دوست باش ولی اصالت فاصله رو باهاشون رعایت کن. همیشه سعی کن هر روزه با حال خوب و پرانرژی به مدرسه بری و بهترین روز و بهترین تدریست رو برای بچه هات داشته باش.

همواره هدفمند باش و بدون برای چی این رشته رو انتخاب کردی و بهترین ورژن معلم فیزیکی باش که میتونه وجود داشته باش.