معرفی رشته بهداشت مدارس فرهنگیان

۱-معرفی کلی ومقدمه

رشته بهداشت مدارس فرهنگیان، رشته‌ای نوظهور در دانشگاه فرهنگیان است که با هدف تأمین نیروی انسانی متخصص برای ارتقای سطح سلامت در مدارس کشور شکل گرفته. است

این رشته سال ۱۴۰۱ وارد لیست رشته‌های دانشگاه فرهنگیان شد و هنوز جزو رشته‌های کمتر شناخته‌شده است. این رشته در واقع ترکیب علوم پزشکی و آموزش پرورش میشه که رشته ای بسیار جذاب و جدید هست. فارغ‌التحصیلان رشته بهداشت مدارس معمولاً پس از پایان دوره لیسانس به عنوان مربی یا معلم بهداشت در مدارس مقاطع ابتدایی و متوسطه اول و دوم مشغول می‌شوند.

۲-رشته در قامت کنکوری

حداقل تراز ۷۰۰۰ به بالا

پذیرش دانشگاه فرهنگیان به صورت بومی گزینی است پس به ظرفیت بوم و حتی تعداد افراد هر بوم هم بستگی دارد پس به خاطر همه این دلیل‌ها رتبه‌های قبولی رشته بهداشت مدارس بسیار متفاوت است اما به صورت تقریبی و بر اساس قبولی‌های سال‌های قبل می توان گفت که تا رتبه 20000 منطقه هم قبولی داشته است. 

۳-رشته در قامت دانشجومعلمی

دانشجویان رشته بهداشت مدارس علاوه بر گذراندن واحدهای دانشگاه علوم پزشکی، باید دروس تربیتی دانشگاه فرهنگیان (حدود 19 واحد) را نیز طی کنند. در طول تحصیل، مانند دیگر رشته‌های فرهنگیان از مزایای دانشجومعلمی برخوردار هستند (حقوق، بیمه و…)

رشته بهداشت مدارس در دانشگاه، ترکیبی از علوم پزشکی و تربیتی است که دانشجویان آن علاوه بر دروس تخصصی و عمومی بهداشت، ملزم به گذراندن دروس تربیتی فرهنگیان نیز هستند. این رشته در مقطع کارشناسی ۸ ترمه بوده و شامل دانشگاه‌های علوم پزشکی (مانند دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مشهد و ایلام و…) می‌باشد. دانشجویان در طول تحصیل، واحدهای مختلفی از جمله دروس عمومی، پایه، تخصصی و کارورزی در مدارس و مراکز درمانی را می‌گذرانند و در نهایت به‌عنوان مربی بهداشت مدارس فارغ‌التحصیل می‌شوند

از سری دروس جذاب این رشته می توان به آناتومی بدن انسان که شما با هماهنگی استاد و دانشکده به بازدید از جسد انسان فرستاده می شوید و برای گذراندان پاتوبیولوژی به ازمایشگاه های میکروب شناسی بیمارستان می روید و با باکتری های مختلف از دید میکروسکوپ آشنا می شوید.

۴- سیلابس رشته در مقطع کارشناسی

رشته بهداشت مدارس ۸ ترم می باشد

اما حدود ۱۹ واحد درس‌های تربیتی فرهنگیان هم باید در دانشگاه‌های فرهنگیان رو پشت سر بگذارید

رشته بهداشت مدارس ۱۳۳ واحد داره که این ۱۳۳ واحد به دروس عمومی، دروس پایه، دروس تخصصی و کارورزی ( کارآموزی ) تقسیم میشه. تعداد واحد‌های هر کدوم به صورت زیر هست: 

• دروس عمومی : ۲۴ واحد 
• دروس پایه : ۱۹ واحد 
• دروس تخصصی : ۵۵ واحد 

  کارآموزی در عرصه بهداشت درمانی : ۸ واحد  (ترم ۸ شما به مراکز درمانی از جمله مراکز خدمات جامع  شهری و روستایی ، پایگاه های بهداشت،خانه بهداشت، اورژانس بیمارستان و مراکز فوریتهای پزشکی فرستاده می شوید)

  کارورزی در مدارس : ۸ واحد  ( مدارس در تمام مقاطع تحصیلی ،مهدکودک ها و مدارس کودکان استثنایی)

دروس پایه این رشته شامل:

دروس تخصصی این رشته شامل:

دروس عمومی این رشته شامل

لیست دروسی که در دانشگاه فرهنگیان ارائه می شوند:

در طول دروس تخصصی رشته بهداشت مدارس، دانشجویان به طور جامع و عمیق با مباحث بهداشتی، مراقبتی و آموزشی مرتبط با سلامت دانش‌آموزان آشنا می‌شوند. آن‌ها در این دروس، مهارت‌های لازم برای شناسایی، پیشگیری و مدیریت بیماری‌ها و مشکلات سلامت در محیط مدارس را فرا می‌گیرند.

دانشجویان یاد می‌گیرند چگونه وضعیت سلامت جسمی، روانی و اجتماعی دانش‌آموزان را ارزیابی کنند و اقدامات لازم را برای حفظ و ارتقای سلامت آنان انجام دهند. این دوره‌ها شامل آموزش معاینات فیزیکی پایه، شنوایی‌سنجی، بینایی‌سنجی، شناخت بیماری‌های واگیر و شایع در بین دانش‌آموزان، اصول تغذیه سالم و ایمنی مواد غذایی، و مراقبت‌های اولیه پزشکی و کمک‌های اولیه هستند. علاوه بر این، دانشجویان نحوه طراحی محیط آموزشی سالم و استاندارد را برای پیشگیری از مشکلات جسمی (ارگونومی) فرا می‌گیرند و با روش‌های علمی تحقیق و مدیریت مراقبت‌های سلامت در مدارس آشنا می‌شوند.

در نهایت، این دروس آنها را برای ایفای نقش مؤثر به‌عنوان مربیان بهداشت آماده می‌کند، تا بتوانند با همکاری معلمان، خانواده‌ها و مراکز درمانی، به ارتقای سلامت جسم و روان دانش‌آموزان بپردازند.

در طول دروس پایه رشته بهداشت مدارس، دانشجویان با مبانی علمی و نظریه‌های اولیه‌ای که برای درک و تسلط بر مفاهیم تخصصی لازم است، آشنا می‌شوند. این دروس پایه‌ای شامل مباحثی از جمله کلیات سلامت عمومی، آناتومی و فیزیولوژی بدن انسان است که دانشجویان را با ساختارها و عملکردهای اصلی بدن آشنا می‌کند تا بتوانند در آینده وضعیت سلامت دانش‌آموزان را بهتر ارزیابی کنند. همچنین، آموزش زبان تخصصی و اصطلاحات بهداشتی باعث می‌شود تا دانشجویان بتوانند درک دقیقی از منابع علمی و تبادل اطلاعات در حوزه سلامت داشته باشند.

اصول اپیدمیولوژی به دانشجویان دیدگاهی کلی درباره نحوه شیوع، پیشگیری و کنترل بیماری‌ها ارائه می‌دهد. پاتوبیولوژی که شامل شناخت عوامل بیماری‌زا مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها و قارچ‌ها است، آن‌ها را برای درک بهتر علل بیماری‌ها آماده می‌کند. اصول تغذیه، کاربرد فناوری اطلاعات در نظام سلامت و آمار حیاتی نیز به دانشجویان مهارت‌های پایه‌ای برای طراحی برنامه‌های بهداشتی و تحلیل داده‌های سلامت می‌دهد. این دوره‌ها به‌طور کلی زیربنایی قوی برای درک دروس تخصصی و ایفای نقش مؤثر در سلامت مدارس فراهم می‌کنند.

۵- مزایا

1. امنیت شغلی و درآمد ثابت
2. چون این رشته تحت پوشش آموزش و پرورش است، مزایای شغلی مثل بیمه، حقوق منظم و بازنشستگی شامل میشه
3. محل تحصیل متفاوت با سایر رشته های فرهنگیان
4. فرصت تحصیل در دانشگاه های برتر کشور یا همون دانشگاه های علوم پزشکی یک محیط آموزشی جدید و خاص
5. امکان ارتقا و پیشرفت
6. امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر (کارشناسی ارشد یا دکتری)، در حیطه های بهداشت عمومی و مدیریت و …
7. . محیط کاری مشخص و سالم: کار در مدارس معمولاً محیطی نسبتاً آرام و با فشار کاری کمتر نسبت به مراکز درمانی هست
8. داشتن تنوع کاری( مدیریت سلامت ،آموزش، نظارت و…)

۶-معایب

• اجبار پشت سر گذراندن ۲ ترم دروس تربیتی در دانشگاه فرهنگیان (البته در بعضی دانشگاه ها در طی سال تحصیلی در دانشگاه علوم پزشکی نیز ارائه می شود)
• توجه به پوشش دانشجویی
• داشتن حداقل ۶ مدرسه در یکسال
• قوی نشدن به صورت تخصصی در بحث درس‌های پزشکی و …
• عدم فرصت برای مهاجرت
• درس‌های سخت و اساتیدسخت گیر

۷- رشته در قامت معلم

رشته بهداشت مدارس، یکی از رشته‌های نوین در دانشگاه فرهنگیان است که دانش‌آموختگان آن پس از اتمام دوره کارشناسی، به‌عنوان معلم بهداشت مدارس در مدارس کشور مشغول به فعالیت می‌شوند. این رشته بر اساس اهداف کلان آموزش و پرورش و نظام سلامت طراحی شده و تربیت افرادی را هدف قرار داده که بتوانند نقش محوری در ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی دانش‌آموزان ایفا کنند.

فارغ‌التحصیلان این رشته با استفاده از دانش‌های تخصصی خود در حوزه‌های بهداشتی (شامل آموزش بهداشت فردی، تغذیه، سلامت محیط، کنترل بیماری‌ها و سلامت روان) و مهارت‌های معلمی (شامل ارتباط مؤثر، تدریس، مشاوره و برنامه‌ریزی آموزشی)، وظیفه آموزش و مراقبت از دانش‌آموزان را بر عهده دارند.

این معلمان همچنین به‌عنوان حلقه اتصال بین نظام آموزشی و نظام سلامت عمل کرده و با ارائه برنامه‌های غربالگری، آموزش‌های پیشگیری، ارتقای سطح آگاهی و مهارت‌های بهداشتی در بین دانش‌آموزان و خانواده‌ها، نقش کلیدی در تحقق اهداف سلامت مدارس ایفا می‌کنند.

۸-ادامه تحصیل

 رشته بهداشت مدارس از رشته‌های جدید و نوپا در حوزه آموزش و بهداشت محسوب می‌شود و سابقه آن به کمتر از چهار سال بازمی‌گردد. از آنجا که تاکنون اولین ورودی‌های این رشته هنوز فارغ‌التحصیل نشده‌اند، مسیرهای مشخص و قطعی ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر هنوز به طور رسمی اعلام نشده است پیش‌بینی می‌شود که فارغ‌التحصیلان این رشته پس از اتمام دوره کارشناسی، امکان ادامه تحصیل در رشته‌های مرتبط حوزه بهداشت را داشته باشند. از جمله رشته‌هایی که می‌توان پس از کارشناسی بهداشت مدارس برای مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) انتخاب کرد، می‌توان به این موارد اشاره کرد: اپیدمیولوژی، آمار زیستی، آموزش بهداشت و بهداشت مواد غذایی.

۸-بازارکار و میزان حقوق و درآمد رشته تجربی

 دانشجویان رشته بهداشت مدارس دانشگاه فرهنگیان در دوران تحصیل از حقوق مشابه سایر دانشجویان دانشگاه فرهنگیان برخوردارند. این حقوق هر ساله مطابق با حداقل حقوق مصوب برای دانشجویان دانشگاه فرهنگیان تعیین می‌شود. با این تفاوت که دانشجویان رشته بهداشت مدارس از پرداخت کسورات دانشگاهی (۲۵ یا ۴۵ درصد) معاف هستند و تنها موظف به پرداخت هزینه خوابگاه به دانشگاه علوم پزشکی می‌باشند.پس از اتمام دوره تحصیل، فارغ‌التحصیلان رشته بهداشت مدارس دانشگاه فرهنگیان به‌عنوان معلم بهداشت مدارس مشغول به کار می‌شوند و حقوق دریافتی آنان تقریباً معادل معلمان ابتدایی است. این موضوع به دلیل برابری ساعات تدریس معلم بهداشت مدارس با معلمان ابتدایی صورت می‌گیرد.

فارغ‌التحصیلان رشته بهداشت مدارس در دانشگاه فرهنگیان، با بهره‌مندی از دانش روانشناسی رشد، سلامت روان و اصول آموزش، این توانایی را دارند که در حوزه مشاوره تحصیلی به فعالیت بپردازند. وظایف آنان شامل هدایت تحصیلی دانش‌آموزان، ارائه مشاوره روانی-آموزشی و کمک به ایشان در برنامه‌ریزی درسی است

۱۰-یادداشتتی از یک دانشجو معلم رشته بهداش مدارس:

اگر به دروس علوم پایه پزشکی علاقه‌مند بوده و از سخت‌گیری‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی هراسی ندارید، رشته بهداشت مدارس می‌تواند گزینه‌ای بسیار مناسب برای شما باشد. این رشته فرصت‌های یادگیری متنوعی را فراهم می‌کند، از جمله همکاری با کادر آموزشی مدارس و مراکز درمانی، و ایفای نقش مؤثر در ارتقای سلامت نسل آینده. هرچند چالش‌هایی همچون تنوع ساعات کاری و فشار علمی دروس وجود دارد، اما در نهایت، رضایت حاصل از کمک به دانش‌آموزان و تأثیر مثبت بر جامعه، می‌تواند تمامی این دشواری‌ها را جبران کند.